Сот төрелігін жүргізудің тиімділігін арттыру, адам мен азаматтың конституциялық құқықтарын сақтау және қорғау кепілдігін күшейту мақсатында қылмыстық сот ісін жүргізуді жаңғыртуға бағытталған. Бұл мақсатта қылмыстық қудалауды бастау рәсімін өзгерістер көзделеді. Жаңа қылмыстық заңнамаға байланысты қылмыстық сот өндірісінің  өзгерістер тұралы бізге брифингта өткен аптада Көкпекті аудандық сотының судьясы Әділ Бақытбекұлы айтып берді

-Таяуда қабылданған жаңа Қылмыстық-процестік кодексте 674 баб қарастырылған, бұл қолданыстағы Кодекстен 97 бапқа көп. Жалпы бөлікте 5 бөлім, 22 тарау, 178 бап (қолданыстағы Кодексте 176 бап), Ерекше бөлімде 51 тарау (қолданыстағы Кодексте 40 тарау).

Жаңа Кодекске енгізілген негізігі өзгешеліктер ретінде онда сот қадағалауын жүзеге асыратын тергеу судьясының лауазымы қарастырылғанын атап өтуге болады. Кодекстің 54 бабының 3 бөлігіне сәйкес оның процестік-құқықтық статусы былайша көрсетілген, тергеу судьясы – бірінші сатыдағы соттың судьясы, оның өкілеттігіне қылмыстық сот ісін жүргізуде адамдар құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерінің сақталуына сот бақылауын осы Кодексте көзделген тәртіппен жүзеге асыру жатады.

Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың 2013 жылғы 20 қарашада Судьялардың VI съезінде берген тапсырмаларын және Съездің қаулысын іске асыру үшін Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сотымен, азаматтардың сот жүйесіне деген сенімін арттыру және оны оңтайландыру мақсатында Жоғарғы Сотымен жергілікті соттардың интернет-ресурстарында «Сот құжаттарымен танысу», «Сот кабинеті» электронды сервистері іске асырылған.

Қазақстан Республикасының азаматтық іс-жүргізу кодексінің (бұдан әрі мәтін бойынша – АІЖК) 150 бабының 1 бөлігіне сәйкес, «талап арыз сотқа жазбаша нысанда не электрондық құжат нысанында берілу» мақсатында жүзеге асырылуда. Ал, АІЖК-нің 150 бабының 2 бөлігіне сәйкес «талап арыз сотқа электрондық құжат нысанында берілгенде оған азаматтық іс-жүргізу кодексінің 150 бабының 1 бөлігімен көзделгендей электронды түрдегі құжаттардың көшірмелері тіркеледі».

 «Сот кабинеті» ақпараттық жүйесінде «Электрондық өтініш беру», «Талап арыз беру», «Хаттама көшірмесін беруге арыз», «Сот отырысының хаттамасына арыз-ескертпе», «Төлем чегін тексеру», «Сот істерін іздестіру», «Сот отырысының жазбаларын көру» және «Хабарламаларды, хабарлама қағаздарды, сотқа шақыру қағазын алу» электрондық сервистері жүзеге асырылды.

 «Сот кабинеті» сервисіне кіру үшін сізде электронды цифрлық қолтаңбаңыз болу керек. ЭЦҚ-ны халыққа қызмет орталығынан алуға болады. Үйде отырып алып «Сот кабинеті» арқылы мысалы талап арыз беру үшін интернеттегі  Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Интернет-ресурсында www.sud.kz сайтқа кіріп, сайттың оң жақ шетінде «Сот кабинеті» қосымша бетіне кіріп, қарапайым ғана тиісті әрекеттерді жүзеге асырып арызыңызды тиісті сотқа жөнелте аласыз. Бұл талап арыз сотқа түсіп қабылданған уақытта сізге тіркелгені жөнінде хабарлама келеді. Бұл сервис әрі тиімді, әрі көп уақыт алмайды.

 М.Маутканова, Көкпекті ауданының № 2 аудандық сотының жетекші маманы