Әлемнің бірқатар елдерінде сәтті жүзеге асып жатқан шағын несие беру идеясының түпкі мақсаты – жұмыссыздық бойынша жәрдемақыға өмір сүретін адамдар мен аз қамтылған отбасыларға бастапқы капитал бере отырып, өз істерін ашуға мүмкіндік беру. Несие алған адам жанына жақын іспен шұғылданып, өзінің және басқалардың да игілігі жолында жұмыс істеуге талпынады.
Ел халқының жартысынан астам бөлігі тұратын ауылдық аймақты дамыту - мемлекеттік саясаттың басым бағыттарының бірі. Ауыл тұрғындарын қолдаудың басты құралы ретінде бүгінде қол жетімді несие беру болып табылады. Алайда, шаруашылық-қаржы істерінде біз ойлағандай бәрі жатық па? Өз шаруашылықтарының көлемін ұлғайту мақсатымен ақша алған шаруалардың көбі бұл істің болашағы бұлыңғыр, көбінесе, банкротқа ұшырайтынын айтады.
Әр уақытта өзекті тақырыптардың ортасынан ойып тұрып орын алып отыратын мәселе – ол жұмыссыздық. Аталған қиындықты жеңу үшін елімізде «Жұмыспен қамтудың жол картасы-2020» мемлекеттік бағдарламасы іске қосылған болатын. Оның екінші бағыты – «Тіректі елдімекендер мен кәсіпкерлікті дамыту арқылы жұмыспен қамтамасыз ету» бойынша 3 млн. теңге көлемінде шағын несиелер беріледі. Бұл қаражатқа кәсіпкер жүріп тұрған бизнесін ұлғайтуға немесе жеке ісін ашуға мүмкіндік алады. Ауылды жерде мал шаруашылығы, өсімдік шаруашылығы, құс өсірушілік, халыққа қызмет көрсету және басқа да жұмыс түрлері кеңінен таралған.
Бағдарлама заңды күшіне енгеннен бергі уақытта көптеген жұмыссыздар мен өзін жұмыспен қамтып отырған адамдар оның мүмкіндіктері арқасында жеке кәсіпкерлікке бет бұрды. Аз мөлшерде болса да, масылдық пиғылдан арылып, табыс табуға ұмтылды. Алайда, әр түрлі себептермен «тақырға отырып» несиеден жаңылып қалу қатерінде тұрған адамдар қатары да жоқ емес. Ал, ең сорақысы – кейбір кәсіпкерлер төлеуге шамасы келмейтін қарызгерлер тізіміне енуі мүмкін. Міне, сол кезде сот шешімдері мен жеке мүлікті тәркілеу оқиғалары орын алмақ. Істің насырға шаппауын болдырмау үшін осы бастан сақтандырма шараларын қолға алған жөн.
Ең алғашқылардың бірі болып несиелік серіктестіктің өкілдері дабыл қақты. Аталған серіктестік арқылы «Ертіс» СПК АҚ бағдарламасының операторы қарызгерлерге ақша бөледі. Шағын несиелер жылжымайтын мүлік, техника, малды кепілзатқа қоя отырып, округ әкімдерінің кепілімен беріледі.
Жұмыспен қамту орталығының мәліметіне сүйенсек, «Тобыл-Несие» несиелік серіктестігінің ауылдық округтерге 2011-2012-2013 жылдары берілген несиелері бойынша «Ертіс» СПК алдындағы қарызы 8,9 млн. теңгені құрайды. Ағымдағы күнге дейінгі мерзімде «Самар-Несие» несиелік серіктестігі «Ертіс» СПК АҚ-на берешек емес. Алайда, 440 970 теңге қарызы бар 5 несие алушы бар.
Тұрсынқан Закиров, «Самар-Несие» несиелік серіктестігінің төрағасы:
-Мал шаруашылығы, өсімдік шаруашылығы, құс шаруашылығы уақытқа аса тәуелді болып келеді. Біреулеріне белгілі бір уақытта мал сатып алу керек болса, тағы біріне уақытылы егін егу, көктемде балапандарды шығару қажет болады. Іс жүзіне келгенде көктемде сұраным берген тұрғындарға қаржы түрлі себептермен кешіктіріліп беріледі. Ол, тіпті, жаздың ортасында немесе жылдың аяғында берілуі мүмкін. Осының салдарынан ол құс, егіс немесе мал сатып алу үшін қолайлы келесі мерзімді күтуге мәжбүр болады. Бұл жағдайға тап болған көптеген қарызгерлер бізге қаржының мақсатты түрде пайдаланылуы туралы көрсетілетін есептемелердің уақытын шегеруді сұрап келген жағдайлары да кездесті. Тәжірибе бойынша алғашқы үш жылдың ішінде мал шаруашылығын жаңа бастаған шаруа өзіне шығын келтіре отырып жұмыс істейді. Сол себептен, несиелік серіктестікке қатысушылар мен ісін жаңа бастаған кәсіпкерлер осы жылдан бастап мал шаруашылығы үшін демалыс мерзімін 3 жылға, ал өсімдік шаруашылығы үшін 2 жылға ұзартуды ұсынып отыр. Тек осындай жағдайда ғана бағдарламаның басты мақсатына – ауылды жерде шағын бизнестің түсімділігі мен өтімділігіне қол жеткізуге болады. Ал, қазіргі уақытта шаруалар, тіпті, іске кіріспестен бұрын пайыздық өлшемдерін төлеп, бір орындарынан қозғала алмай отыр. Мәселен, мал өсіру үшін оны сатып алу мерзімі шілде айынан бастап, қазанның алғашқы жартысына дейін созылмақ. Егер, шаруа алған 3 млн. теңгесіне бизнес-жоспарға сәйкес дер кезінде мал басын сатып алса, ол көктем кезінде төлдейді. Бұл төлдерді ол күз кезінде сатып, несиенің пайыздарын өтей алады. Әрі шаруа бірінші демалыс жылында тек пайыздарды ғана төлейді. Біздің жағдайымызда ол 7 пайыз. Айта кетерлігі, несиелік серіктестікте бұл қаражат 5.64 пайызбен беріледі. Өз ісін ашамын дегендердің жолында кездесетін тағы бір кедергі – ол несиені 10 пайызымен қамтамасыз ету талабы, яғни жарғылық капитал болып табылады. Ал, жұмыссыз жүрген адамның қалтасында 300 мың теңгенің жатуы екіталай. Сол себептен, бұл ақшаны олар туыстары мен таныстарынан, өсімқорлардан қарызға алады. Немесе алынатын несиеден төленетін тағы бір қосымша несиені рәсімдейді. Аталған мәселені жарғылық капиталды қарызгер несие алған уақытында ұстап қалу жолымен шешуге болар еді. «Ертіс» ӘКК несиелік серіктестіктерге әр тоқсан сайын жабылатын несиенің графигін береді. Ал, олар өз кезегінде оны қарызгерге тапсырады. Осы орайда, ауылдық округ әкімдеріне несиелік серіктестік төрағасымен бірлесе отырып, әр тоқсан сайын, яғни 15-20-сы күні несиені жабудың мерзіміне мониторинг жасауды ұсынамын.
Ринат Раисов, «Тобыл-Несие» несиелік серіктестігінің төрағасы:
-Жарналарды дер кезінде төлеу бойынша қарызгерлермен күнделікті жұмыс жүргізіледі. НС есепшісі Ж.Акчабарова ақшаның түсуін әр ай сайын қадағалап отырады. Мерзімдер мен уақыты өтіп кеткен жарналар туралы ауылдық округ әкімдері мен қарызгерлерге ескерту хат жібереді. А.Альпиев (Үлгілімалшы а/о), С.Васильев (Самар а/о) сынды кейбір қарызгерлер хабарласудан қашады, телефон қоңырауларына жауап бермейді. Қарызгерлер несиені алғаннан соң 5 ай бойы алынған қаражаттың мақсатты түрде пайдаланылып жатқандығы туралы есеп беріп, өз істерін ашулары тиіс. Егер осы мерзім ішінде несие қорлары мақсаты бойынша пайдаланылмаса, онда несие қайтарылады. Және ол несиенің 25% көлеміндегі айыппұлмен қайтарылуы керек болады.
Гүлнар Асауп, Миролюбовка ауылдық округінің әкімі:
-Миролюбовка ауылдық округі бойынша қарызгерлерге тоқталсам, Альмира Оспанова, Валерий Ким, Бронислав Ким, Янна Ким аталған округте тұрады. Бірақ, олар көкөніс шаруашылығымен Құлынжон және Палатцы округтерінде айналысқан еді. Сол себептен, осы кәсіпкерлер 2012 жылы несие алған кезде оларға сол округтің әкімдері қолғабыс жасаған болатын. 22 шілде күніне дейін аталған кәсіпкерлердің қарызы 641 816 теңгені құрап отыр. Олармен қарызды жабу бойынша түсіндірме жұмыстары жүргізілді. Келесі күні, яғни 23 шілдеде кәсіпкер Людмила Ким 386 мың теңгені құрап отырған өзінің берешегін толығымен жауып тастады. Ал азаматша Альмира Оспанова қарызын төлеуден үзілді-кесілді түрде бас тартты. Таяу арада қатаң шаралар қабылдауға тура келеді деген ойдамын.
Рауя Наурызбаева, Биғаш ауылдық округінің әкімі:
-Ауылдық округ бойынша қарызгер «Жаманғара» ШҚ, Гүлнар Нұрғалиеваның берешегі 5 млн.154 мың 947 теңге сомасын құрап отыр. Жоғарыда аталған кәсіпкер несиені ауылда жаңа жұмыс орындарын ашып, ауылдастарының тұрмыс жағдайын жақсарту мақсатында алған болатын. «Ә» дегеннен-ақ, жұмысы өрге қарай домалай бастады да, Г.Нұрғалиеваның шағын наубайханасы округ халқын нанмен қамтамасыз етіп отырды. Бірақ, қазіргі таңда наубайхана жұмысына арналған ғимараттың болмауынан (кәсіпкер оны бұған дейін жалға алып отырған болатын), іс тоқтап қалды. Бүгін біздің қолымызда «Ертіс» ӘКК келісімін берген «Тобыл-Несие» төрағасымен Г.Нұрғалиеваның жарғылық капиталынан 200 мың теңгені алып тастау туралы келісімшарт бар. Қалған 59 мың теңге ай сайын аз мөлшерде төленіп отырады. Қарғалы ауылындағы ЖК «Фазылова» ірі қара мал, жылқы, қой малдары кіретін үлкен шаруашылық ұстай отырып, 10 тұрғынды жұмыспен қамтамасыз етіп отыр. Қазіргі таңда қаржылық жағынан аздаған қиындықтар туып отыр. Алайда, олар осы айдың аяғына дейін шешіліп, олар қарызды толығымен өтейді.
Ольга Ким, жеке кәсіпкер, Құлынжон ауылы:
-Өткен жылы біз жақсы астық жинап, оны сатудан да қиындық көрмеген едік. Бірақ, биылғы жыл басындағы қатқақтың салдырынан егістікте жатқан қарбыздардың түгелі дерлік үсіп кетті. Соның нәтижесінде біз айтарлықтай шығынға ұшырадық. Ал, ол шығынның орнын толтыру үшін бізде сақтандыру болмады. Екі-үш айдың ішінде берешегімізді қайтаруға тырысамыз.
Ауылдық округтерден несие аламыз деген жаңа қарызгерлер өз ісін ашып, бизнесін ұлғайту мүмкіндігін пайдаланып қалуға тағы бір мәрте тырысып бағады. Сол үшін де олар несие қорларының екінші траншын асыға күтуде. Алайда, олардың үміттері бір күні ақталмай қалуы әбден мүмкін. Себебі, алдында берілген несиелер бойынша қаражат қайтарылмаған күйде қалған...
Қанат АПСАДЫҚОВА
Көкпекті өзенінің көркем жағасына орналасқан Кұмар Раев атындағы балалар үйінің «Балдәурен» демалыс лагерінде жасөспірім судан құтқарушылардың дәстүрлі жарысы болып өтті. Осы жолы жарыс суға еркін жүзуден 25 метрге, зардап шегушіге медициналық көмек көрсету және оны тасымалдау, берілген қашықтықта су астына сүңгу, құтқару шеңберін және Александаров түйінін лақтыру, манекенді судан алып шығу, арқан тартысу сынды бәсекелерден құралды. Жарыста 4 команда өзара бақ сынасты. Атап айтқанда, олар Көкпекті және Ж.Шайжүнісов атындағы орта мектептері мен Құмар Раев атындағы балалар үйінің намысын қорғаған 2 команда.
Жарысты өткізудің басты мақсаты - балаларды дене шынықтыру және спортпен айналысуға тарту, саламатты өмір сүру салтын насихаттап, темекі тартудың алдын-алу шараларын жүргізу.
Бірінші болып суда жүзуге шыққан 1998 жылғы ұлдар арасынан құтқарушылардың білікті жаттықтырушысы Каршыға Тыныбаев дайындайтын командасы, яғни Құмар Раев атындағы балалар үйінің тәрбиеленушілері өз мықтылықтарын көрсетті.Зардап шегушіге медициналық көмек көрсету және оны тасымалдау барысында осы су қоймасы иелерінің екінші командасына ешкім қарсы тұра алмады. Ж.Шайжүнісов атындағы мектептің жаттықтырушысы Мүсрат Құмашевтің тәрбиеленушісі А.Талғатқызы шиеленіскен күресте судан манекен алудан жеңіп шықты.Құтқару шеңберін және Александаров түйінін лақтырудан Шыңғыс Шалбаевтың шәкірті, яғни Көкпекті орта мектебінің оқушысы Д.Макароваға тең келер қарсылас табылмады.
Жарыс қортындысы бойынша бірінші орынды – Құмар Раев атындағы балалар үйінің бірінші командасы алды. Екінші орынды – Көкпекті орта мектебінің оқушылары алса, үшінші орын Ж.Шайжүнісов атындағы және Құмар Раев атындағы балалар үйінің екінші командаларына берілді. Жеңімпаздарға Дамир Мирзасов, Қанат Тілебалдин және «Шынар» дүкені ұжымы дайындаған сыйлықтар тапсырылды.
Атаулы іс-шараны спорт күніне орай дайындап, әдістемелік жағынан сауатты өткізгендері үшін М.Құмашев, Ш.Шалбаев, Қ.Тыныбаевтарға аудандық білім беру бөлімінің мақтау қағаздары табысталды.
С.Тлебалдин, ҚР ТЖМ ТЖД СҚҚ-нің оқыту және алдын-алу жұмыстары жөніндегі әдіскері
Біз лагерьге барамыз.
Бар дауыспен әнге салып,
Лагерь жырын айтамыз, - деген ән жолдарында айтылғандай, маусымның отызы мен шілденің оны аралығында балаларға арналған «Балдырған» мектеп жанындағы сауықтыру лагерінің үшінші маусымы да өте шықты.
Оқу жылының төрт тоқсаны бойы мектептердегі оқу еңбегімен шұғылданған, тапжылмастан партада отырып, ұстаздарының берген тәлім-тәрбиесі мен пәндердің түр-түрінен мағлұмат алып, ақыл-ойын кемелдендірген балалар үш айлық жазғы демалысты асыға күтетіні рас. Жаз бойы асыр сала ойнайтын олар үшін жаңа оқу жылына бойларына мол күш-қуат жинап, сағына күткен мектебі мен сыныптас достарымен қауышудың орны тіптен бөлек екендігі де анық.
Қазіргі таңда еліміздің барлық аймақтарында балалардың жазғы демалысын қызықты да мағыналы етіп өткізу, олардың бойындағы бар өнерлерін дамыту, бір-бірімен достық қарым-қатынас орнату, басқа да адамгершілік қасиеттерін шыңдау мақсатында табиғаты көркем жерлерде балғындардың демалысына қолайлы жағдайдың бәрі жасалған. Сондай-ақ, мектеп жанындағы балажайлар да өз жұмыстарын бірнеше ауысымда жүргізіп, оған ең алдымен көп балалы отбасылар мен толық емес және тұрмысы төмен отбасының балалары қамтылған. Лагерьге келуші балалар таңғы және түскі аспен, тегін ыстық тамақпен қамтамасыз етілді. Алғашқы күннен-ақ лагерь меңгерушісі мен тәрбиешілердің және балалардың ойластыруымен топтың атын таңдап, ұранын құрастырдық. Демалушылар лагердің ережесімен таныстырылып, он күннің ішінде жоспарға сәйкес әртүрлі іс-шаралар өткізілді. Атап айтсақ, «Лагерьдің ашылу салтанаты», «Салауатты өмір салтын қалыптастыру», «Ертегілер еліне саяхат», «Өскенде кім боламын?» шаралары, Астананың туған күніне орай сурет байқауы ұйымдастырылып, өлең оқудан сайыс және концерттік бағдарлама қойылды. Ең соңғы лагердің жабылу күнінде оқушылар«Талменка» өзенінің бойына туған жердің табиғатын тамашалауға шықты. Міне, осылайша балғындар өткізілген қызықты іс-шараларға белсене қатысып, жақсы көңіл-күйде болып, он күннің қалай жылдам өте шыққанын да байқамай қалды.
Ж.Байжұманова, Преображенка орта мектебі
Ұлы Жеңістің 70 жылдығына орай жасалынып жатқан игі-шаралардың өн бойында соғыс ардагерлерінің есімін ел есінде қалдыру көзделген. Олардың ерлігі мен Жеңістен кейінгі еңсесі түскен елді көтеруге, шаруашылықты дамытуға, қоғамды жақсартуға қосқан үлестерін ұмытуға болмайды.
Осы мақсатта біздің ауданымызда да ауқымды шаралар қолға алынуда. Солардың бірі - баршамызға мәлім Подгорное ауылындағы мерекелік шаралар топтамасы. Бұл бағытта аудан әкімі Д.М.Мусиннің бастамасымен бірқатар шаруалар қолға алынып, Жеңістің 70 жылдығын мерекелеу бойынша ауданымызда 2014-2015 жылдарға арналған кешенді жоспар-тапсырма жасалынды.
Осы орайда 1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 70 жылдығын Үш Кеңес Одағының Батыры шыққан Подгорное ауылында атап өтуге дайындық жұмыстарын жасау және өткізу жөніндегі жоспар-тапсырманың қаншалықты деңгейде орындалғанын білу мақсатында аудандық Мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің басшысы Әлібек Саржановқа жолыққан едік. Оның айтуынша, ержүрек ағаларымыздың ерлігін мәңгіге сақтап, ұрпаққа ұран, елге мұра болып қалдыру жолында аталған бөлім де аянбай еңбек етуде.
-Ұлы Отан cоғысындағы Жеңістің 70 жылдығына орай аудандық Мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің мамандары ауылдық округтерде орналасқан ескерткіштердің, обелисктердің, мемориалды кешендердің жай-күйін тексеріп, сараптау жүргізуде. Ұлы Отан соғысына қатысушылар мен батырларға арналып берілген көше атаулары анықталуда. Сонымен қатар, жалпы білім беретін мектептердегі жауынгерлік Даңқ бөлмелері мен музейлердің санағы жүргізілуде. Обелиск, ескерткіштер және мемориалдық кешендерді лайықты күтіп-ұстап тұру үшін Жергілікті ауылдық округ әкімдері тарапынан жауапты мамандар бекітілуі келісілуде.
Жоспар-тапсырмаға сәйкес Үш Кеңес Одағының Батыры шыққан Подгорное ауылында Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 70 жылдығын мерекелеуге дайындық жұмысын жүрізу бойынша төмендегідей шаралар атқарылуда:Қазіргі уақытта Подгорное ауылдық клуб үйі ғимаратын жөндеу үшін жобалық-сметалық құжаттары дайындалған. 2014 жылдың тамыз айының басында құрылыс жұмыстары басталады.
Сонымен қатар, бүгінгі уақытта мемориал-кешеннің эскиздері дайындалып, Қазақстан Республикасының Мәдениет министрлігіне қарауға жіберіледі. Кешеннің алаңын көгалдандыру және абаттандыру жұмыстары жобада қамтылған. Алаңға шырша және көркемдік бұталар егіледі. Біздің ойымызша, мемориал кешен аудан тұрғындары мен қонақтар көптеп келетін орынға айналады.
Ал, мерекелік шаралар тізіміне тоқталатын болсам, 2015 жылы сәуір айында Жеңістің 70 жылдығына арналып ауылдық округ көркемөнерпаздары арасында тетатрландырылған қойылымдар мен спектакльдер байқауы өтеді. Сонымен қатар, аудан жастары арасында патриоттылық сезімді күшейту мақсатында «Ерлігіңді жырлаймыз» атты патриоттық әндер байқауы ұйымдастырылады. Қазіргі уақытта Жеңістің 70 жылдығына орай шығармашылық ұжымдардың репертуарларын жаңарту жұмыстары жүргізілуде, - дейді бөлім басшысы.
Олай болса, ер есімін ел есінде қалдыру мақсатында жұмыс атқарып жатқан бөлім мамандарының ойлағандары жүзеге асып, алдағы жұмыстары жемісті болатынына сенім білдіреміз.
Арайлым МИРАТҚЫЗЫ
ҰЛЫ ЖЕҢІС ЖОЛЫНДА
Ұлы Отан соғысы осыдан 69 жыл бұрын аяқталғанымен, оның салған жарасы талай жүректе әлі де бар. Балғын балалық шақтары осынау зұлмат жылдармен тұспа-тұс келген жандар қаншама?! Бірі қару көтеріп, соғысқа аттанса, енді бірі тылдағы еңбекті үлкендермен бірге бөлісті. Ел басына түскен қиын-қыстау шақта тылда қара жұмысқа жегілген кешегі балалар – бүгінде бір әулеттің ақ сақалды атасы, шежірелі қазынасы. Сондай теңіздей терең ақылы бар, сыйлы қарттардың бірі Көкжайық ауылында тұрады. Тоқан Жазынаев - бала кезден ауыр жұмысқа араласып, еңбектің нар жүгін көтерген тыл ардагері. Таяуда біз ардақты жанның ауылында болып, ол кісімен әңгіме құрып қайтқан едік.
Ауылдық округте Ұлы Жеңістің 70 жылдығына арналған дайындық жұмыстары басталып та кеткен. Оның басты дәлелі - Жеңіс саябағының бой көтеруі.Айналасы гүлмен көмкерілген монумент кешегі сұм оқиғалар желісінен сыр шерткендей. Көз алдыңа қарумен қан майданда Отан үшін арпалысып жүрген жауынгер мен күні-түні далада кетпенімен талмай еңбектеніп жатқан тылдағы жұмыскерлер келеді. Тәтті балалық шақ деген ұғым мен балауса сезім орындалмаған арманы болып қалған Тоқан ата да соғыс зардабын тартқан жандардың қатарынан. Ол 1934 жылы қазіргі Самар ауданындағы Александровка ауылында дүниеге келген. Сұрапыл соғыс басталған кезде буыны қатаймаған жас бала болатын. Майдандағы әскерлерді азық-түлікпен жабдықтау мақсатында ол әр маусымдағы жұмыстарға араласып, бұзау бағып, өгіздермен жер жыртып, егін екті.
Қаншалықты адам төзгісіз ауыр жұмыстарды атқарған ол, елінің ертеңін ойлағаны даусыз. Өзінің өткені жайында сұрағанымызда, Тоқан ақсақал жастық шағы жайлы бізге сыр ақтарып, сонау қиын кезеңдерді ой елегінен өткізді.
-Қазір жасым 80-де. Кешегі сұм соғыстың зардабын тартқан адаммын. Миллиондаған адамның өмірін қиып, бейбіт өмір сүріп жатқан қаншама отбасын бақытсыздыққа душар еткен сол бір сұрапыл соғыс басталған кезде мен небәрі 7-8 жаста едім. Осылайша, сұм соғыстың өрті балалық шағымызды шарпыды, - дейді Тоқан атамыз көзіне жас алып. - Соғыс кезінде Қазақстан майданды киім-кешек, азық-түлікпен қамтамасыз етіп отырды. Жас деп ешкім қараған жоқ. Колхозда барлық жұмысты әйелдер, балалар атқарды. Жер жыртып, егін егіп, мал өсіріп, одан өндірген өнімді майданға жөнелтіп отырдық. Өте қиын кезең болды. Бірақ, еш мойыған емеспіз. Тынымсыз еңбектің арқасында ғана жеңіске жетерімізді білдік. Сондықтан, жас та болсақ «Бәрі де Жеңіс үшін, бәрі де майдан үшін»- деген ұранмен еңбек еттік.
Тың игеру кезінде «Буденный» совхозында тракторшы болған ардагер соғыстан кейін, 1947 жылы осы Көкжайық ауылдық округіне қоныс аударған. Кеңес Одағы кезінде де еңбектен қол үзбей, шопан болып еңбек еткен. Оның бұл еңбегі елеусіз қалмады. Тылдағы, бейбіт өмірдегі қызметіне орай Үкімет тарапынан берілген мақтау-марапаттар – «Еңбек ардагері» медалі, мерейтойлық медальдар кеудесінде жарқырайды.
Тоқан қария жан жары Зейнешпен 6 бала тәрбиелеп өсірген. Бүгінде сол балаларынан 6 немере, 1 шөбере сүйіп отырған бақытты ата.
Сөз соңында Тоқан ата: - Біз көрген қиындықты кейінгі ұрпақ көрмесін. Сұм соғысты ешкімнің басына бермесін. Еліміз тыныш, жұртымыз аман болсын, - деген тілегін жеткізді..
Сол бір қиыншылықты өткерген ардақтыларымыз санаулы ғана қалды емес пе?! Сол себепті, алда келе жатқан Ұлы Жеңістің 70 жылдығын лайықты, жоғары дәрежеде атап өту – біздің, яғни кейінгі ұрпақтың борышы. Әрине, мұның бәрі сұрапыл соғыста дұшпанының сағын сындырған майдангерлер алдындағы перзенттік парызымызды өтеудің аз ғана бөлігі. Себебі, от пен оқтың ортасында жүріп, ерліктің ерен үлгісін көрсеткен қазыналы қарттарымыз қандай да болсын қошеметке лайық.
Сандуғаш ҚАЖЫОМАРОВА
22 шілде күні аудан әкімі әкімдік отырысын өткізді. Күн тәртібінде қаралған сұрақтар қатарына баса көңіл бөлуді қажет ететін, барлық қызметтер мен мекемелердің қадағалауын қажетсінетін мәселелер кірді.
ЖОБА ҚОЗҒАЛЫСЫН ҚАЛАЙ ТЕЗДЕТУГЕ БОЛАДЫ?
Аграрлық сектордағы инновациялар оның орнықты дамуын қамтамасыз етіп, аудан экономикасының тұрақты болуына септігін тигізуі тиіс. – «Елім-ай-Көкпекті» жобасын жүзеге асыру ауыл шаруашылығы бөлімі жұмысының призмасы арқылы қарастырылатын болады. Аталған жобаға бірнеше мемлекеттік бағдарламалардың әлеуеті салынған, бюджеттік қаражатты қаржыландыру жүзеге асып жатыр. Сондықтан, бөлім мамандары осы жобаны «алып жүруге» міндетті, - деп қадап айтты аудан әкімі.
Өрт – бұл адамның өмірі мен денсаулығына, қоғам мен мемлекетке зиянын тигізетін, қоршаған ортаға үлкен материалдық зақым келтіретін, дүлей апат. Өрттің шығуы - жылдың әр мезгілінде орын алатын фактор. Сондықтан да, біздің әрқайсымыз өртке қарсы қауіпсіздік шараларын білгеніміз жөн.
Жыл өткен сайын өрт статистикасы көңіл көншітерлік емес. Сондықтан, тұрғынжай секторлары мен мекеме нысандарында өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселесі алаңдатушылық туғызатын жағдайда. Әрбір мекеме басшысы немесе жеке кәсіпкер өз мекемесінде қажетті өрт қауіпсіздігі шараларын қолданып, алдын алуға міндетті.
Берік Құнанбаев, ӨБ-35 басшысы, Самар ауылы:
-Біз Самар аймағы бойынша өрт сөндіру қызметін көрсетеміз. Біздің міндетіміз – төтенше жағдайларда шыққан өртті жою. Жіті бақылау қызметі аудандық ТЖ бойынша бөлімнің қолында. Өрт сөндіру бөлімінде 4 автоцистерна, 1 бірлік «УАЗ», 1 бірлік «ГАЗ-53» автокөлігі бар. Жұмысшылардың саны - 15 адам. Ағымдағы жылдың басында 43 рет өртке шығу жұмыстары ұйымдастырылды. Оның – 8-і тұрғынжай секторында болған, қалған 13-і даладағы өрт. 2005 жылдан бастап жергілікті өзін-өзі басқару органдары өз қарамағындағы аумақты алғашқы өрт қауіпсіздік шараларымен қамтамасыз етуге міндетті. Бұл дегеніміз - жалпы білім беретін мекемелер мен басқа да ұйымдардың мекемелері өрттің алдын алудың қажетті шараларын орындап, дүлей апаттан адамдарды және олардың дүние мүлкін құтқару жұмыстарын жүзеге асыруға міндетті дегенді білдіреді. Аталған шараларға құқықтық мәселелерді шешу, өрт қауіпсіздігін материалдық-техникалық және қаржылай қамтамасыз ету, өрт сөндіру құралдары мен күштерді тарту, апаттан құтқарушы жұмыстарды ұйымдастыру, өртке қарсы шаралар тәртібін құру және оның орындалуын бақылау, өрт туралы тұрғындарды құлақтандыру, байланыстар орнату, өрт сөндіргіш машиналардың еркін өтуіне мүмкіндік жасау, жауапты тұлғалар мен тұрғындар арасында өрт қауіпсіздігі туралы ақпарат тарату, ерікті өрт сөндіру жасақтарын ұйымдастыру. Өрт сөндіруге қосымша күштер сұрау туралы ауылдық округ әкімінің берген өтінішіне сәйкес, әрине, біз көмек қолын созамыз. Қыста болатын өрттер негізгі массаны құрайды. Ал, жаз бен күз айларында шөп дайындау мен оны тасымалдау жұмыстарына байланысты аса сақтықты қажет етеді.
Ержан Дүсіпов,* «Дүсіпов» шаруа қожалығының басшысы.
-Жыл сайын жазғытұрым және күз мезгілдерінде ТЖБ қызметкерлері шаруа қожалығында өртке қарсы түсіндіру жұмыстарын өткізеді. Ағымдағы жылдың жазы құрғақ және желді болғандықтан, біз өткен жылғы өрт оқиғаларын ескере келе, қазіргі күні де өрт қауіпсіздік шараларын сақтауға тырысамыз. Осыған орай, біз дәнді-дақылдарды жинау және мал азығын дайындау тәртібін өрт қауіпсіздік ережелерін сақтау шараларына сәйкес алдын ала қарастырамыз. Өнім жинайтын агрегаттар мен автокөліктер өрт сөндіруге қажетті алғашқы құралдармен жабдықталған (өрт сөндіру құралдары, сақпан, үшкір күректермен). Тракторлар ұшқын сөндіргіштермен жабдықталған және қуаттандыру жүйесі, тұтандырғыш және майлау қондырғылары реттеледі. Орманға және жолдарға жақын орналасқан егіс алқаптарның маңындағы шөптер шабылып, ені 4 метр жолақ жыртылады. Жазғы дала қостары астық алқабынан және қырмандардан 100 метр қашықтықта орналасуы тиіс. Мұнай өнімдерін құю және сақтау - жанғыш қоқыстар мен құрғақ шөптерден тазартылған арнайы орындарда жүзеге асырылады.
Қайдар Сұрашев, Мариногорка ауылдық округінің әкімі: Кез келген елдімекендердің аймағындағы өрт жағдайы мен оның қауіпсіздік шаралары - жергілікті атқарушы биліктің ең маңызды міндеттердің бірі. Біздің округте 2 бірлік өрт сөндіргіш машина бар. Өрт болған жағдайда 100 литр жанармай, жөнделген сорғыш құрылғы бар, сондай-ақ, су толтырылып дайын тұр. Бізді барлық қажетті құрал–жабдықтармен қамтамасыз еткен Есенбек Мәмбетовке алғысымыз шексіз. Сонымен қатар, округте 30 сақпан, 6 аспалы қалташалар және өрт сөндіру жасағының құрамында 30 адам бар. Ағымдағы жылдың сәуір айында «Первый ключ», «Белаши», «Черный ключ» учаскелерінде шыққан өртті біз өз күшімізбен, тұрғындар мен орманшылардың көмегінің арқасында жойдық. Табиғи өрттің алдын алу біздің ортақ ісіміз. Бұл істе немқұрайдылық пен сырттан бақылау болмау керек. Себебі, өрттің болатынын ешкім алдын ала болжай алмайды. Бұл дүлей апаттың шарпуы біздің әрқайсымызға тиюі мүмкін.
Қанат АПСАДЫҚОВА
22 июля аким района провел заседание акимата. Повестку дня сформировали вопросы, требующие пристального внимания и координации деятельности всех служб и ведомств.
КАК УСКОРИТЬ ДВИЖЕНИЕ ПРОЕКТА?
Инновации в аграрном секторе должны обеспечить его устойчивое развитие, способствовать стабильности экономики района. – Реализация проекта «Елім-ай-Кокпекті» сегодня будет рассматриваться через призму работы отдела сельского хозяйства. В этом проекте задействован потенциал нескольких государственных программ, идет финансирование бюджетных средств, поэтому специалисты обязаны «вести» этот проект, - подчеркнул аким района.
В следующем году в селе Подгорное состоится широкомасштабное событие – празднование 70-летия Победы. В связи с предстоящим юбилеем, в районе разработан план-задание на 2014-2015 годы.
О том, как идет подготовка к мероприятию рассказал руководитель отдела культуры и развития языков Алибек Саржанов:
-В связи с 70-летием Победы в Великой Отечественнной войне в сельских округах специалистами отдела культуры и развития языков проводится обследование памятников, обелисков, мемориалов, установленных в сельских округах. Уточняется количество улиц, названных в честь героев, участников Великой Отечественной войны. Проводится инвентаризация в музеях и комнатах Боевой Славы в общеобразавательных школах. По обеспечению контроля за надлежащим содержанием памятников, обелисков и мемориалов в округах, акимами сельских округов проводится согласование по закреплению ответсвенных лиц из числа специалистов аппарата акима.
Что предпринято по исполнению поручения о проведении ремонтных работ Подгорненского сельского клуба?
-Согласно план--задания об организации подготовительных работ в честь празднования 70-летия Победы, уже подготовлены проектно-сметные документации текущего ремонта клубного здания села Подгорное. Изысканы средства на проведение ремонтных работ. В начале августа 2014 года строительные работы будут начаты.
В данное время проводятся работы по подготовке эскизов мемориального комплекса и согласованию их в Министерстве культуры РК. В проекте предусматривается озеленение и благоустройство площади комплекса. Будут высажены ели и декоративные кустарники. Мемориал-комплекс по нашим расчетом должен стать одним из посещаемых мест жителями и гостями района.
Что войдет в комплекс культурных программ, которые будут проводиться в мае 2015 года?
- К 70-летию Победы в апреле 2015 года будут проводиться смотр – конкурс театральных постановок и спектаклей среди коллективов художественной самодеятельности сельских округов, а также конкурс патриотических песен «Ерлігіңді жырлаймыз» среди молодежи района. В данное время проводятся обновления репертуара творческих коллективов, направленных по тематике патриотизма и 70-летнего юбилея великой Победы.
Беседу вела Екатерина СКУДАРНОВА
Из-за несоблюдения участниками дорожного движения Правил дорожного движения на дорогах и улицах населенных пунктов Кокпектинского района, в текущем году произошло 11 дорожных происшествий, при которых погиб 1 человек, 21 участник дорожного движения получили телесные повреждения.
Так, например, 13.06.2014 года примерно в 07 час. 50 мин. водитель Б., 1991 г.р. управляя транспортным средством «Лада» на трассе Омск-Майкапчагай, не выбрав безопасную скорость движения, не приняв во внимание установленные предупреждающие дорожные знаки на опасном повороте, не справился с управлением и произвел опрокидывание транспортного средства. При управлении автомобилем водитель Б. не был пристегнуты ремнем безопасности. В результате ДТП водитель Б. был доставлен в КМО с.Кокпекты с множественными переломами и умер от полученных травм.
Вышеупомянутое ДТП произошло из-за грубого нарушения водителем требований Правил дорожного движения пункта 2.1.2. «при движении на транспортном средстве, оборудованном ремнями безопасности, быть пристегнутыми и не перевозить пассажиров, не пристегнутыми». Во избежание подобных случаев предупреждаем водителей о соблюдении правил дорожного движения и скоростного режима на автодорогах.
Кроме того, в последнее время участились случаи ДТП с участием сельскохозяйственных животных, которые пасутся без присмотра и создают угрозу для безопасности дорожного движения. В связи с чем, отделение административной полиции предупреждает граждан Кокпектинского района, содержащих в частном секторе скот, согласно пункта 24.8 Правил дорожного движения, не оставлять его без присмотра.
ВОДИТЕЛЯМ ГУЖЕВЫХ ПОВОЗОК (САНЕЙ), ПОГОНЩИКАМ И ВЛАДЕЛЬЦАМ ВЬЮЧНЫХ, ВЕРХОВЫХ ЖИВОТНЫХ И СКОТА ЗАПРЕЩАЕТСЯ:
- оставлять животных без надзора в случаях, не исключающих их появление на дорогах с твердым покрытием;
- прогонять животных через дороги вне специально отведенных мест, а так же в темное время и в условиях недостаточной видимости (кроме скотопрогонов на разных уровнях);
- вести животных по дороге с асфальтовым и цементобетонным покрытием при наличии иных путей.
К.Алгазинов, майор полиции, заместитель начальника ОАП Кокпектинского РОВД
Великая Отечественная война – одна из самых трагических периодов нашей страны. Для меня и многих моих сверстников Победа, так необходимая Родине и, всему миру, досталась дорогой ценой. Не только героизм и отвага солдат, но и тяжелый, порой изнуряющий труд в тылу во имя победы помогли выстоять нашим отцам, дедам и прадедам в этой страшной и жестокой войне, унесшей миллионы жизней.
Нашему поколению становится всё сложнее узнать из воспоминаний очевидцев, как это было, так как ветеранов с каждым годом становится все меньше и меньше. Поэтому оставшихся ветеранов нужно окружить заботой и вниманием, как можно больше записать воспоминаний, рассказов, написанных либо самими ветеранами, либо со слов – детьми и внуками. Это многотомная неизданная книга, «эпохальная быль» - послание нам, сегодняшним, которую мы должны сохранить и передать потомкам.
Горькую чашу войны вместе с ушедшими на фронт мужьями, отцами и сыновьями делили те, кто остался в тылу. Этот незабываемый победный день приближали все – бойцы на передовой, женщины, старики и дети, заменившие их за штурвалами тракторов, за станками в тылу. В тылу, вдали от фронта, шла своя битва. Люди отдавала все свои силы, чтобы обеспечить фронт не только оружием, но и хлебом, молоком, мясом, теплыми вещами.
Вот лишь одна из многих историй того времени, рассказанная нам ветераном тыла, вдовой участника войны Курмой Жетеновой из села Подгорное.
- Я родом из аула Бура, - начала свой рассказ достопочтенная Курма апа.- Он находился недалеко от села Чистый Яр. Когда началась война, мне шел шестнадцатый год. Отец был суровый человек и перед уходом на фронт решил устроить мою жизнь – выдал замуж за односельчанина Зарылкана Жетенова. Мы в то время не могли противиться воле родителей, и я покорно согласилась, тем более, что росли мы без матери. И вот в новой семье я стала работать наравне со всеми. Что говорить? Было очень трудно. С раннего утра до позднего вечера пахали на быках, сеяли хлеб, скирдовали сено.
В мае 1942 года супруга юной Курмы призвали на фронт. И стала молодая невестка солдаткой, её уделом стало ожидание писем с фронта, да непомерный тяжелый труд в колхозе. Молодая женщина не боялась труда, а наоборот, старалась перевыполнить доведенный план, чтобы не было стыдно перед другими.
- Постепенно в ауле не осталось мужчин, остались дети, женщины и старики. Почти всех призвали на войну, иные уже сложили свои головы на чужбине,- продолжила свои воспоминания ветеран труда. – Меня и других моих подруг отправили на курсы трактористов, которые мы окончили успешно и приступили к работе. И, несмотря на трудности, которые выпали на нашу долю, приближали победу, потому что был призыв партии «Все для фронта, все для победы!».
Целых пять не расставалась Курма апа с трактором «Универсал», который изучила вплоть до самых маленьких винтиков и болтов. В июне 1946 года вернулся живым муж Курмы апа, но покалеченным - ему дали инвалидность 1-й группы. Боевой солдат прошел по всем фронтовым дорогам и дошел до логова врага – Берлина. У него было много наград за боевые заслуги.
Курма апа с мужем воспитала семерых детей, она является обладательницей подвески «Алтын алка». Ветеран труда живет у сына Кизатолды с русской снохой Ириной Николаевной, которая, для нее стала как родная дочь «У меня сноха работящая, хорошая, уважает меня, ухаживает. Что нам нужно ещё в старости?», - говорит Курма апа.
Вместе с Курмой апа проживает и другая труженица тыла – Аграфена Дмитриевна Таранухина, мама Ирины Николаевны. Эти две замечательные и добрые женщины излучают свет и добро в дружной семье Жетеновых, являясь её крепким ядром.
Немало горестей испытала на себе и Аграфена Дмитриевна, которая работала во время войны в колхозе учетчиком полеводческой бригады, няней в детском саду. «Детей тогда было много, - вспоминает труженица тыла. - Но из-за неплатежеспособности многие забрали детей. Да что там говорить? На разных работах пришлось работать в колхозе - мазала базы, фермы, помогала ухаживать за ягнятами, полы мыла в школе, работала санитаркой. За 5 километров ходила пешком на работу на рудник. Молодые были…
Аграфена Дмитриевна вышла замуж после войны, в 1949 году. С мужем Николаем Демьяновичем, участником Великой Отечественной войны вырастили и воспитали шестерых детей. Все они обзавелись семьями, живут в разных краях.
- Помню, было это зимой. Мне тогда 88- й год шел. Во дворе чищу снег, приезжает зять Кизатолда, и говорит: «Собирайся, мать, поедешь ко мне жить! И весь разговор!» Собрал мои пожитки и перевез к себе. Вот так и живем одной семьей.
Привыкшие к труду женщины не могут сидеть без дела, иногда пытаются что-то сделать сами - воды принести или какие другие дела по дому, так дочь с зятем ни к чему не дают прикоснуться, ещё «пожурят нас»,- сокрушаются неугомонные труженицы.
Уважаемые Курма апа и Аграфена Дмитриевна с детства узнали цену труда в военные годы. Не жалея сил, не покладая рук труженицы тыла всецело подчинили свою молодую жизнь нуждам фронта. Их вклад в общее дело по достоинству отмечен медалью «За доблестный труд в Великой Отечественной войне 1941-1945гг.»
Теперь на склоне лет они в окружении своих любимых детей и внуков желают только одного: чтобы они никогда не познали тех бед и невзгод, которые выпали на их долю. Чтобы над нашими головами всегда светило яркое солнце и было голубое безоблачное небо.
Канат АПСАДЫКОВА
Көкпекті аудандық
«Жұлдыз - Новая жизнь»
газетінің сайтына
қош келдіңіздер!
Біздің заманымыз – күнделікті өмірімізге дәстүрлі, қарапайым іс-әрекеттерімізді жаңа әрі жетілдірілген түрімен алмастыра отырып енген жаңа технологиялар уақыты. Бүгінде ғаламтор өміріміздің белсенді бөлігіне, қарым-қатынас орнатудың ыңғайлы және заманауи үлгісіне айналып отыр. Соған сай, біздің газетіміз ашық пікір алмасуға әрдайым дайын. Сіздердің әр пікірлеріңізге қуана жауап береміз және редакция тарапына қойылған қандай сауалдарыңызды да жауапсыз қалдырмауға тырысамыз. Газет сайтынан ауданымыздың ең соңғы жаңалықтарымен таныс болумен қатар, көптеген жаңа және танымдық материалдарды таба аласыздар. Пікірлеріңіз бен тілек-ниеттеріңізді Facebook, Вконтакте әлеуметтік желілеріндегі парақшамызға жолдай аласыздар. Әріптестігіміз қызықты, жаңашыл әрі пайдалы болады деген үміттемін!
Құрметпен Көкпекті аудандық «Жұлдыз» - «Новая жизнь» газетінің редакторы Ф.М.Таянкенов.