2021 жылы 18 қаңтарда Самар ауылының Көкпекті ауданының №2 аудандық сотының ғимаратында онлайн-конференция өткізілді, онда Көкпекті ауданының №2 сотының төрағасы Біржан Қуатұлы Каджиакпаров 2020 жылға арналған жұмыс қорытындылары туралы есеп берді.
Бұл шараның тыңдаушылары құқық қорғау органдарының, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері және сот қызметкерлері болды.
Кездесуді аша отырып, Б.Каджиакпаров өткен жылы Қазақстан Республикасының сот жүйесі, Азаматтық іс жүргізу кодексіне өзгерістер енгізу туралы бірқатар жаңа заңдар қабылданғанын атап өтті. Атап айтқанда, сот ісін оңтайландыру, сот талқылауынсыз татуласу рәсімдері үшін қосымша жағдайлар жасау және қылмыстық заңнаманы одан әрі ізгілендіру.

Сот төрағасы соттың құзыретіне жатқызылған істерді қарауға қатысады, бірақ ол басшы бола отырып, бүкіл соттың жұмысын ұйымдастыруға жауап береді, оның дұрыс жұмыс істейтін, дұрыс реттелген механизм ретінде істейтіндігіне және проблемаларсыз жұмыс істейтіндігіне көз жеткізеді. Әр қызметкердің және тұтас соттың қызметін, істерді қарау мерзімдері мен қабылданған шешімдердің сапасын, материалдық жағдайларын күнделікті бақылауға міндетті.
Бұдан кейін Біржан Қуатұлы есепті кезеңдегі қаралған істердің статистикасы туралы баяндады.
Нақты айтқанда, келіп түскен арыздардың жалпы саны – 124, барлық аяқталған істер саны – 122, оның ішінде мемлекеттік тілде қаралған саны- 18, шешім – 72, бітімгершілікпен аяқталған істер- 20, қараусыз қалдырылған істер -10, қайтарылған арыздар - 11, сот бұйрығы – 11, оңайтылған тәртіппен қаралған іс- 14, барлық қаралған материалдар саны - 192, оның ішінде сот орындаушылардың санкциясы – 184.
Әкімшілік істер бойынша түскен саны – 283, аяқталған саны – 282, қаулы – 282.
Қылмыстық істер бойынша түскен саны – 36, аяқталған саны – 35, шығарылған үкім - 32. 2020 жылы 1 резонанстық қылмыстық іс қаралды.
Айта келе, Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының "Сотта татуластыру рәсімдері» пилоттық жобасын іске асыру мақсатында Көкпекті ауданының №2 аудандық сотында 4 азаматтық іс медиация тәртібімен аяқталды.
Сонымен қатар, 2019 жылмен салыстырғанда, 2020 жылы сотқа келіп түсетін арыздар мен сот орындаушылардың санкциясы азайды. Себебі, сотқа даусыз істер бойынша азаматтар «нотариалдық жазба» алу үшін нотариустарға жүгіну арқылы өз дауларын шеше бастады. Сот орындаушылардың санкциялары 2020 жылы күшіне енген заңнамаға сәйкес азайды.
- Менің ойымша, адам өмірде қандай кәсіппен айналыспасын, ол кез келген жағдайда кәсіби маман болуы керек және өз жұмысын тек «өте жақсы» атқаруы керек немесе соған ұмтылуы керек. Адамдар сотқа көбінесе туындаған жанжалды жағдайды шешу, біреудің бұзған құқығын қорғау үшін келеді. Судьяның жұмысында ең қиын нәрсе эмоциялардан алшақтау, бейтарап қалу, заңды шешімдер қабылдау,- деп санайды Біржан Қуатұлы.
Көбіне заң шығарушы бір қылмыс үшін әртүрлі дәрежедегі жазаларды ұсынады, бұл істі қарау фактілері мен ерекшеліктеріне қарай судьяны таңдау құқығын қалдырады. Шешім қабылдайтын кез келген судья адамның тағдыры тікелей оған және оның іс-әрекеттері мен шешімдеріне байланысты екенін түсінуі керек. Әрине, ол мемлекеттік, қоғамдық және жеке мүдделердің тепе-теңдігін сақтай білуі керек.

Пікір: