Жаңа жылдың алдында Елбасы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілерге кәсіпкерлік қызмет үшін жағдайды түбегейлі жақсарту мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар» туралы Қазақстан Республикасының Заңына қол қойды. Осыған орай «Жол жүрісі туралы» Заңы қайта жанданып, бірнеше тармақ өзгерді. Көлік жүргізуге сенімхат алынып тасталды, сонымен қатар, пайдалану мерзімі 7 жылдан кем емес, не болмаса коммерциялық қызметте пайдаланылмайтын көліктерге міндетті техникалық байқау жүргізу қысқартылды. Сондай-ақ, «Жол қозғалысы» туралы Заңына сәйкес, «Елді мекендердегі жолдар мен көше бойларының арнайы белгіленген орындарынан басқа жеріне көлік қоюға салынған тыйым» нормасы алынып тасталды.

Сонымен қатар, осы жылдың 7қаңтарынан бастап Жол қозғалыс ережесінің жаңа редакциясы жұмыс істей бастады. Ал, «Нормативтік құқықтық актілер» туралы заңға сәйкес, «Бір деңгейдегі нормативтік құқықтық актілердің нормаларында қайшылықтар болған кезде қолданысқа кейінірек енгізілген актінің нормалары қолданылады», яғни қазіргі жағдайда жаңа жол қозғалыс ережесінің заңды күші бар.

Тағы бір айта кететін, ҚР ІІМ-нің баспасөз қызметі 1 қаңтардан бастап, сенімхатты алып тастау және көлікті қоюға тыйым салу бойынша нормалар жүзеге асырылады, олармен заң талаптарына сай өзгерістер енгізу бойынша Үкіметтің қаулы жобасы дайындалып жатқаны туралы мәлімдеді.

Құжаттамаларға жеңілдіктер енгізумен қатар, құқықбұзушылық үшін қатаң жаза қолдану да енгізілді. Жаңа жылдан бастап «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексі заңды күшіне енгені туралы естеріңізге сала кетейін. Онда анықталған нормаларды сақталмағаны үшін айыппұл сомасы өсті. Мысалы, маневр жасау ережесі бұзылғаны үшін санкциялар 3-тен 5-ке дейін АЕК мөлшерінде өсті. 1 қаңтардан бастап 1 АЕК/айлық есептік көрсеткіш/-1982 теңге.

Сонымен бірге, көлік басқару құқығынан айырылған тұлға, мас күйінде көлік жүргізе отырып, абайсызда адам денсаулығына орта ауырлықтағы зиян келтіріп алғаны үшін жаңа Қылмыстық кодексте бас бостандығынан айыру жазасын тағайындау көрсетілген. Сол себепті, көлік жүргізу құқығынан айырылған тұлғаларға рөлге отырмас бұрын, ақыры неге алып келіп соғатынын ойлауы қажет.

Жүргізушілерге қысқартылған өндіріс тәртібімен айыппұлды 50% жеңілдікпен төлеуге мүмкіндік пайда болды. Ол үшін құқықбұзушы құқықбұзушылық жасалған мезеттен бастап 7 күн ішінде төлеуі керек. Осы кезде қысқартылған өндіріс, егер жүргізуші жасалған құқықбұзушылық фактісімен келісіп, кінәсін мойындап, еркіті түрде айыппұлды төлеуге дайын және ешқандай кінә қоймаған жағдайда жүзеге асырылады.

Бірақ, айта кетер жайт, бұл жеңілдік егер құқықбұзушылық сертификатталған арнайы автоматты тәртіпте жұмыс істейтін бақылау –өлшеу техникалық құрылғысымен тіркелген жағдайда, айыппұлдың толық сомасын төлеуге тура келеді.

Темір тұлпарды тізгіндеген әрбір жүргізушіні қазір қолданысқа енген және енетін жол жүру ережесі туралы заң алаңдатпай қоймайды. Енді күндіз де көлік шамын жағып жүруіміз міндетті. Себебі жаңа ЖҚЕ-не сәйкес күндізгі жүру жарығын пайдалану қажет, яғни, көлік құралын жүргізіп келе жатқанын білдіру мақсатында, көліктің жақын жарық шамы күндізгі уақытта да жанып тұруы қажет. Егер жол ережесін бұзған жағдайда жол-патрульдік полициясының қызметкері сізді тоқтатар болса, көліктен түспей оны күту де жаңа ережеде қарастырылған.

Жол жүру Ережесінде 12 жасқа дейінгі балаларға да көңіл бөлінген. Оларды арнайы ұстап тұратын құрылғысыз тасымалдауға тыйым салынған. Сол себепті автобөлегіш, жастықша-бустерлер және басқа да баланы қауіпсіздік белдігімен ұстап тұруға арналған белдіктерді қолдану қажет.

Күре жолда жылдамдықты 100-ден асырсаңыз, бұл да заң бұзғандығыңыз. Көлік сыртына сурет жапсыруға да енді қатаң тыйым салынады.

Сондай-ақ, ЖЖЕ-де көмекші құрал арықыл жүретін көлік жүргізушілерге жағдай жасалды. Көлік құралын басқаратын мүгедектерге немесе олардың қамқоршыларына тыйым салатын жол белгілеріне таратылмайды. Мысалы: «Көлік қоюға тыйым салынады». Шектелген мүмкіндіктері бар адамдар көлік құралын елді мекендердегі көлік қоюға тыйым салынған жол белгілеріне көлікті тоқтата алады. Егер ол жаяу жүргіншілерге кедергі келтірмесе, онда автокөлік тыйым салынған белгінің қасында қалдыруға болды.

Жаңа жылдан бастап Денсаулық сақтау министрлігі дәрі қобдишасының құрамын өзгертті, бірақ дәрі қобдишасының жаңадан сатып алуға жүргізушілер міндетті емес. Тек қана жетпейтін дәрі-дәрмекті сатып алса болғаны. Осылайша өз бетімен дәрі қобдишасын жасақтап алуға болады. Дәрі-дәрмек қобдишасының жаңа құрамы еуропа және Россия мен Беларусия мемлекеттерінің дәрі –дәрмек қобдишасының құрамына сәйкес әзірленген.

Барлық көлік жүргізушілеріне айтарым жолда зейін болыңыздар, ЖЖЕ қатаң сақтаңыздар және көлік - жол жүру құралы ғана емес, ол жоғары қауіптілік көзі екенін ұмытпаңыздар!

 Н.Нұралинов. Көкпекті ауданының

№ 2 аудандық сотының төрағасы 

Пікір: